Παρουσία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, το Μουσείο Ακρόπολης υποδέχτηκε δέκα θραύσματα του γλυπτού διακόσμου του Παρθενώνα, τα οποία παραχώρησε το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (ΕΑΜ). Πρόκειται για θραύσματα, με μέγιστο ύψος 32 εκατοστά, τα οποία φυλάσσονταν στις αποθήκες του ΕΑΜ, όπου τα εντόπισε, τα ταύτισε και τα δημοσίευσε ο αείμνηστος αρχαιολόγος Γιώργος Δεσπίνης, κορυφαίος ερευνητής της αρχαίας ελληνικής γλυπτικής.

Όπως σημείωσε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, «Σήμερα είμαστε παρόντες σε μία πολύ σημαντική στιγμή για την Ελλάδα, για την Ακρόπολη, για το Μουσείο της Ακρόπολης, για τον παγκόσμιο πολιτισμό. Όχι μόνο γιατί δέκα θραύσματα των γλυπτών του Παρθενώνα ξαναγυρίζουν στον φυσικό τους χώρο, αλλά και γιατί αυτό το ταξίδι της επιστροφής εκπέμπει από μόνο του ένα ηχηρό μήνυμα επανένωσης όλων των τμημάτων αυτού του μοναδικού μνημείου της ανθρωπότητας. Τα πολύτιμα αυτά θραύσματα», υπογράμμισε ο Πρωθυπουργός, «φυλάσσονταν για δεκαετίες στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Τώρα, όμως, επανατοποθετούνται εκεί που τα όρισαν οι δημιουργοί τους και η ιστορία. Και αυτό είναι μία ακόμα απόδειξη πως η επανένωση των Γλυπτών της Ακρόπολης, του Παρθενώνα δεν αποτελεί θέμα απόστασης, γιατί είτε αυτά βρίσκονται εδώ στην Αθήνα είτε οπουδήποτε στον κόσμο, προορισμός τους είναι μόνο ο Ιερός Βράχος και το σπουδαίο αυτό μουσείο.

Αυτό δηλώνει άλλωστε και η προοπτική των δέκα τμημάτων, καθώς από σήμερα μαζί με τους υπόλοιπους θησαυρούς του μνημείου θα γίνουν αντικείμενα όχι μόνο του παγκόσμιου θαυμασμού, αλλά και της διεθνούς έρευνας. Με άλλα λόγια επιστρέφουν στη μήτρα τους ακριβώς για να απευθυνθούν σε όλους και παντού. Όμως όπως τους πρέπει: με τη δύναμη της ενότητάς τους και όχι με τη μερικότητα του κατακερματισμού τους.

Η σημερινή εξέλιξη τιμά νομίζω και τη μνήμη του κορυφαίου αρχαιολόγου, του Γιώργου Δεσπίνη, ο οποίος πρώτος ανέδειξε την προέλευση των συγκεκριμένων θραυσμάτων. Ενώ, ταυτόχρονα, είναι ένα πρώτο αλλά πολύ σημαντικό βήμα στην προσπάθεια να συγκεντρωθούν εδώ, στο Μουσείο της Ακρόπολης, όλα τα μικρότερα και μεγαλύτερα μέρη του διακόσμου του Παρθενώνα που βρίσκονται σήμερα διάσπαρτα σε διάφορα μουσεία ανά τον κόσμο. Αποστολή των μουσείων άλλωστε είναι να αναδεικνύουν με τον ιδανικότερο τρόπο την ιστορία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.

Συνεπώς, οφείλουν να συνεργάζονται και όχι να ανταγωνίζονται για ένα παγκόσμιο αγαθό το οποίο, τελικά, δεν τους ανήκει. Και από αυτήν την άποψη το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο δείχνει ένα δρόμο ευθύνης και επιστημονικής συνέπειας. Αυτό το δρόμο ακολουθεί και συνολικά η ελληνική πολιτεία, αναβαθμίζοντας σε ανώτατο κυβερνητικό επίπεδο την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο».

Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη τόνισε για τα Γλυπτά του Παρθενώνα ότι «Η ενότητα αυτή έχει συγκεκριμένο ιδεολογικό και νοηματικό υπόβαθρο, ενώ εκπέμπει συγκεκριμένα μηνύματα και συμβολισμούς. Απέκτησε διεθνείς διαστάσεις. Αναδείχθηκε ως καθολικό, επιτακτικό και πάντα επίκαιρο αίτημα της απανταχού κοινωνίας των πολιτών. Σε συμβολικό επίπεδο, το ελληνικό αίτημα έχει καταστεί συνώνυμο της διεθνούς απαίτησης για καθολικό σεβασμό και προάσπιση της κοινής πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας.

Γι αυτόν ακριβώς τον λόγο, κ. Πρωθυπουργέ, η πρόσφατη παρέμβαση σας στον Βρετανό ομόλογό σας για την ανάγκη επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα, έχει τεράστια σημασία.

Ομως, πέραν του Βρετανικού Μουσείου, μικρότερα ή μεγαλύτερα τμήματα και θραύσματα του γλυπτού διακόσμου του Παρθενώνα βρίσκονται διάσπαρτα σε διάφορα ευρωπαϊκά Μουσεία. Μέχρι σήμερα 10 τέτοια αποτμήματα φυλάσσονταν στις αποθήκες του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Ορισμένα ανήκουν στις μορφές των αετωμάτων, άλλα στις μετόπες και άλλα στην ζωφόρο. Δύο από αυτά, ένα τμήμα κεφαλής νεανικής ανδρικής μορφής και ένα θραύσμα ανδρικής κεφαλής βρήκαν την ακριβή τους θέση στη ζωφόρο. Από τα υπόλοιπα ξεχωρίζουν ο βραχίονας, μάλλον του Ποσειδώνα από το δυτικό αέτωμα και το κάτω άκρο του ποδιού της Αθηνάς, μάλλον από το ανατολικό αέτωμα.

Η απόφασή μου για την απόδοση της ανδρικής κεφαλής από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στο Μουσείο της Ακρόπολης είχε ανακοινωθεί τον Ιούνιο του 2020. Σήμερα, με δεδηλωμένη την πολιτική βούληση, με τις συντονισμένες ενέργειες του Γενικού Διευθυντή του Μουσείου Ακρόπολεως και της Διευθύντριας του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, και με την σύμφωνη γνώμη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, και τα δέκα θραύσματα επιστρέφουν εδώ που ανήκουν.

Η κίνηση αυτή δεν είναι απλώς συμβολική. Είναι απολύτως ουσιαστική. Αυτά τα αποτμήματα, αριστουργήματα γλυπτικής τέχνης, ήταν σημαντικά για τις Συλλογές του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Ομως, εδώ, στο Μουσείο Ακροπόλεως, αποκτούν εντελώς διαφορετική σημασία, αποκτούν άλλο εννοιολογικό περιεχόμενο, όταν βρίσκουν την αρχική τους θέση στη ζωφόρο ή όταν συνεκτίθενται με τα συμφραζόμενά τους.

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Παρακαλούμε εισάγετε το σχόλιο σας
Παρακαλούμε εισάγετε το όνομά σας