Πολλά γράφονται τελευταία για το μέλλον των fountain drinks ή,
αλλιώς, των ανθρακούχων αναψυκτικών που σερβίρονται από ειδικό μηχάνημα στα εστιατόρια. Το trend που ξεκίνησε από την Αμερική και κατέκτησε όλο τον κόσμο, αντικαθιστώντας σε πολλά τραπέζια ακόμα
και το νερό, δεν φαίνεται να διανύει τις πιο ευοίωνες μέρες του.
Όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και παγκοσμίως.
Από τη Στέλλα Αυγουστάκη
Το μυστικό των fountain drinks είναι τα γλυκαντικά που αναμειγνύονται με ανθρακούχο νερό και δίνουν αυτές τις μικρές φυσαλίδες που «δαγκώνουν» ευχάριστα τη γλώσσα και αφήνουν έντονη γεύση. Η βάση αυτών των ποτών είναι το ανθρακούχο νερό, το νερό δηλαδή που έχει υπερκορεστεί με αέριο διοξείδιο του άνθρακα. Ωστόσο, το διοξείδιο του άνθρακα και το νερό δεν… επιθυμούν να αναμειγνύονται από τη φύση τους και, για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, επιστρατεύτηκε η πίεση και η θερμοκρασία. Ο Johann Jacob Schweppe, μάλιστα, ήταν από τους πρώτους που ξεχώρισε αυτό τον δρόμο το 1783, όταν εφευρέθηκε το ανθρακούχο νερό από τον Πρίστλι.
Fountain Drinks vs Healthy Drinks
Οι πρώτες συζητήσεις αμφισβήτησης των fountain drinks ξεκίνησαν εδώ και αρκετά χρόνια και αφορούν την ταυτότητά τους, καθώς πρόκειται για ροφήματα υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη. Αυτός ήταν ο πρώτος ανασταλτικός παράγοντας στην ανάπτυξή τους τα τελευταία χρόνια, καθώς η τάση για bio διατροφή περιόρισε την κατανάλωσή τους σημαντικά. Η πρώτη μάχη, ωστόσο, δεν φαίνεται να χάθηκε, καθώς οι βιομηχανίες πέρα από τους light κωδικούς έβγαλαν νέα προϊόντα με «λιγότερη ζάχαρη» ή «καθόλου ζάχαρη» ή ακόμα και με στέβια, προκειμένου να σταθεροποιήσουν το μέλλον τους και να γίνουν μέρος την νέας γενιάς διατροφικών επιλογών. Κέρδισαν, όμως;
Μπορεί στην Ελλάδα η εμφάνιση νέων καινοτόμων προϊόντων, οι επενδύσεις σε νέες παραγωγικές μονάδες και οι κινήσεις επέκτασης εκτός συνόρων να έδωσαν πόντους στον κλάδο, η αγορά ωστόσο κινείται πτωτικά, με αποτέλεσμα όλη αυτή η τάση να συμπαρασύρει και την κατανάλωση των fountain drinks στα εστιατόρια. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Coca-Cola ΗΒC, η οποία πρόσφατα ανακοίνωσε ότι το νερό ήταν το προϊόν που τόνωσε τις πωλήσεις της στην Ελλάδα, παρατηρώντας αύξηση του όγκου των συνολικών πωλήσεών της στη χώρα μας.
Πιο συγκεκριμένα, στο πρώτο εξάμηνο του 2018 η εταιρεία σημείωσε αύξηση εσόδων σε ουδέτερη συναλλαγματική βάση, επιτυγχάνοντας τον ρυθμό ανάπτυξης των εσόδων της κατά το δεύτερο τρίμηνο του έτους, ενισχυμένη κατά κύριο λόγο από το Μουντιάλ και τον καλό καιρό. Όσον αφορά τη χώρα μας, το εμφιαλωμένο νερό συνέβαλε περισσότερο στην αύξηση του όγκου πωλήσεων και ακολούθησαν τα ανθρακούχα αναψυκτικά, ενώ σύμφωνα με την Coca-Cola ΗΒC, ο όγκος πωλήσεων στις αναπτυγμένες αγορές αυξήθηκε κατά 0,9%, με καλές επιδόσεις σε Ελλάδα και Ιρλανδία. Αυτό, ωστόσο, είναι το αποτέλεσμα και το ενδιαφέρον είναι να δούμε πώς έφτασε το θέμα σε αυτό το σημείο.
Υγιεινή και καθαριότητα
Στην Αμερική έχει ήδη εμφανιστεί ένα φανατικό ρεύμα απόψεων που αφορά τα fountain drinks και εστιάζει στην καθαριότητα και στην υγιεινή των μηχανημάτων που έχουν τα καταστήματα εστίασης. Πλέον, το ζήτημα των fountain drinks παύει να απασχολεί μόνο τις βιομηχανίες που τα παράγουν, αλλά γίνεται θέμα –και, μάλιστα, μεγάλο– των επαγγελματιών της εστίασης.
Ήδη κάνουν τον γύρο του διαδικτύου άρθρα που παροτρύνουν τους δυνητικούς πελάτες εστιατορίων να μην επιλέγουν fountain drinks ή να επιλέγουν εμφιαλωμένα αναψυκτικά εξαιτίας των συνθηκών υγιεινής που επικρατούν στα μηχανήματα των καταστημάτων. Τα καταστήματα που έχουν fountain drinks στους χώρους τους ως μια έξτρα οικονομική παροχή του αγαπημένου αναψυκτικού των πελατών είναι καφετέριες, εστιατόρια, καταστήματα fast food, καντίνες κ.λπ. Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, η προστασία των καταναλωτών επαφίεται αποκλειστικά και μόνο στους καταστηματάρχες που μεριμνούν για τη σωστή συντήρηση των μηχανημάτων.
Στα μηχανήματα fountain drinks θα πρέπει να γίνεται διεξοδική και άκρως τυπική συντήρηση, καθώς το σιρόπι και η ζάχαρη που πολλά από αυτά τα αναψυκτικά διαθέτουν προκαλεί τη συγκέντρωση παρασίτων και εντόμων.
Στα μηχανήματα fountain drinks θα πρέπει να γίνεται διεξοδική και άκρως τυπική συντήρηση, καθώς το σιρόπι και η ζάχαρη που πολλά από αυτά τα αναψυκτικά διαθέτουν προκαλεί τη συγκέντρωση παρασίτων και εντόμων. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα που έρχεται από τη Βιρτζίνια των ΗΠΑ, όπου σχεδόν στα μισά από τα 90 ποτά από fountain drinks σε μια περιοχή της Βιρτζίνια ανιχνεύτηκαν κολοβακτηρίδια – κάτι που θα μπορούσε να υποδεικνύει πιθανή μόλυνση από περιττώματα, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο «International Journal of Food Microbiology». Οι ερευνητές ανίχνευσαν, επίσης, στα δείγματα που πήραν από τα μηχανήματα των fountain drinks των εστιατορίων ανθεκτικά στα αντιβιοτικά μικρόβια και E.coli.
Ο μεγάλος αριθμός των ποτών και των μηχανών σόδας που περιέχουν E.coli εξακολουθεί να προκαλεί σοβαρή ανησυχία και υποδηλώνει ότι περισσότερα παθογόνα στελέχη βακτηριδίων θα μπορούσαν να παραμείνουν και να ευδοκιμήσουν σε μηχανήματα fountain drinks. Διαπιστώθηκε ότι το 48% των ποτών που προέρχονται από fountain περιείχε βακτήρια και, πιο συγκεκριμένα, το 11% περιείχε Ε.coli, τα οποία είναι κυρίως αβλαβή, αλλά μερικά μπορεί να προκαλέσουν διάρροια, λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, αναπνευστικές παθήσεις και πνευμονία. Η αιτία μόλυνσης θα μπορούσε να είναι από ένα όχι και τόσο καθαρό χέρι υπαλλήλου, που εξυπηρέτησε και σέρβιρε το επίμαχο ποτό, μέχρι το επιφανειακό καθάρισμα τoυ μηχανήματος με υγρά πανιά. Αν και δεν έχει πιστοποιηθεί ότι αυτές οι πηγές οφείλονται για μόλυνση των ποτών, ωστόσο πρέπει να τονιστεί για μία ακόμη φορά η σημασία της ενδελεχούς καθαριότητας.
Το θέμα δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται με ελαφρότητα, καθώς οι συχνοί υγειονομικοί έλεγχοι που διενεργούνται, εάν είναι θετικοί, μπορεί να οδηγήσουν σε «τσουχτερά» πρόστιμα και να πλήξουν τη φήμη της επιχείρησής σας. Δηλαδή, μια παράβλεψη σε μια έξτρα υπηρεσία μπορεί να σας κοστίσει συνολικά τη σχέση εμπιστοσύνης που έχετε δημιουργήσει με την πελατεία σας.
