Ενίσχυση Τουριστικών Επιχειρήσεων – Εν αναμονή ανακοινώσεων

Είναι ευρέως γνωστό πως η σημασία του ελληνικού τουρισμού, για την ελληνική οικονομία, είναι τεράστια, καθώς αποτελεί έναν από τους βασικότερους «πυλώνες» της, αν όχι τον σημαντικότερο.
Η ύπαρξη προγραμμάτων ενίσχυσης για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο του τουρισμού, είναι ζωτικής σημασίας. Βέβαια, είναι αλήθεια πως εδώ και αρκετά χρόνια έχουν δοθεί αρκετά κεφάλαια, μέσω του ΕΣΠΑ, αλλά και άλλων χρηματοδοτικών εργαλείων (Αναπτυξιακός Νόμος, Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, Προγράμματα Leader κ.ά.).
Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε ισχύ και δέχεται αιτήσεις, ο Β’ Κύκλος του Αναπτυξιακού Νόμου, για την «Ενίσχυση Τουριστικών Επενδύσεων», έως και τις 13 Οκτωβρίου 2023. Την ίδια στιγμή, αναμένεται άμεσα και η δημοσίευση μιας ακόμα δράσης με τίτλο «Ενίσχυση της Ίδρυσης και Λειτουργίας Νέων Τουριστικών Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων», στα πλαίσια του ΕΣΠΑ 2021-2027.
Συνεπώς, βρισκόμαστε εν αναμονή ανακοινώσεων, περιμένοντας, πιθανώς, νεότερα και στο πλαίσιο της ΔΕΘ.
Ακολουθούν περισσότερες πληροφορίες για τον Β’ Κύκλο του Αναπτυξιακού Νόμου, για την «Ενίσχυση Τουριστικών Επενδύσεων», καθώς και για το επερχόμενο πρόγραμμα του ΕΣΠΑ «Ενίσχυση της Ίδρυσης και Λειτουργίας Νέων Τουριστικών Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων», με βάση τις πληροφορίες αντίστοιχου προγράμματος που είχε δοθεί στη δημοσιότητα παλαιοτέρα.

Αναπτυξιακός Νόμος- Ενίσχυση Τουριστικών Επενδύσεων

Δικαιούχοι του προγράμματος είναι υφιστάμενες & νεοσύστατες επιχειρήσεις για επενδυτικά έργα που αφορούν σε ένα (τουλάχιστον) από τα ακόλουθα:
• Ίδρυση νέας τουριστικής μονάδας
• Επέκταση της δυναμικότητας υφιστάμενης μονάδας
• Διαφοροποίηση της παραγωγής μιας μονάδας σε νέες υπηρεσίες
• Θεμελιώδη αλλαγή του συνόλου της παραγωγικής διαδικασίας

Συνολικός προϋπολογισμός προγράμματος 150εκ ευρώ.

Χρονική Διάρκεια:
Οι αιτήσεις συμμετοχής διαρκούν από τις 12/06/2023 με ημερομηνία λήξης του κύκλου υποβολών στις 13/10/2023.

Υπαγόμενα Επενδυτικά Σχέδια:
1. Ίδρυση ή επέκταση ξενοδοχειακών µονάδων τεσσάρων τουλάχιστον αστέρων.
2. Εκσυγχρονισµό ολοκληρωµένης µορφής ξενοδοχειακών µονάδων που ανήκουν ή αναβαθµίζονται σε κατηγορία τριών τουλάχιστον αστέρων.
3. Επέκταση ή/και εκσυγχρονισµό ολοκληρωµένης µορφής ξενοδοχειακών µονάδων που έχουν διακόψει τη λειτουργία τους 2 τουλάχιστον έτη πριν από την ηµεροµηνία υποβολής της αίτησης υπαγωγής, µε την προϋπόθεση ότι στο διάστηµα διακοπής δεν έχει γίνει αλλαγή χρήσης του κτιρίου και ότι, µέσω της επέκτασης ή του εκσυγχρονισµού ολοκληρωµένης µορφής, αναβαθµίζονται σε κατηγορία τεσσάρων τουλάχιστον αστέρων.
4. Ίδρυση, επέκταση ή/και εκσυγχρονισµό ολοκληρωµένης µορφής Τουριστικών Οργανωµένων Κατασκηνώσεων (camping), τα οποία ανήκουν ή αναβαθµίζονται σε κατηγορία τριών τουλάχιστον αστέρων.
5. Ίδρυση ή/και εκσυγχρονισµό ολοκληρωµένης µορφής ξενοδοχειακών µονάδων εντός χαρακτηρισµένων παραδοσιακών ή διατηρητέων κτιρίων, τα οποία ανήκουν ή αναβαθµίζονται σε κατηγορία τριών τουλάχιστον αστέρων.
6. Ίδρυση, επέκταση ή/και εκσυγχρονισµό σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων, όπως ορίζονται στον Ν. 4276/2014 (Α΄ 155), που ανήκουν ή αναβαθµίζονται σε κατηγορία τεσσάρων τουλάχιστον αστέρων, τα οποία κατατίθενται ως ενιαία επενδυτικά σχέδια µη περιλαµβανοµένων των προς µεταβίβαση ή µακροχρόνια µίσθωση κτιρίων και εγκαταστάσεων.
7. Ίδρυση ή εκσυγχρονισµό µη κύριων τουριστικών καταλυµάτων, εφόσον σωρευτικά φέρουν διακριτικό τίτλο «ξενώνας φιλοξενίας», υλοποιούνται εντός παραδοσιακών οικισµών σε συγκεκριµένες περιοχές, κατατάσσονται σε κατηγορία πέντε κλειδιών και διατηρούν ελάχιστο αριθµό 20 ενοικιαζόµενων δωµατίων.
8. Ίδρυση, επέκταση ή/και εκσυγχρονισµό ξενοδοχείων συνιδιοκτησίας (condo hotels), που ανήκουν ή αναβαθµίζονται σε κατηγορία 4 τουλάχιστον αστέρων.
Τα επενδυτικά σχέδια θα πρέπει να έχουν χαρακτήρα αρχικής επένδυσης και για τον λόγο αυτό πρέπει να πληρούν υποχρεωτικά µία από τις ακόλουθες προϋποθέσεις: δηµιουργία νέας µονάδας, επέκταση της δυναµικότητας υφιστάµενης µονάδας, διαφοροποίηση της παραγωγής µιας µονάδας σε προϊόντα που δεν έχουν παραχθεί ποτέ ή υπηρεσίες που δεν έχουν παρασχεθεί ποτέ, θεµελιώδης αλλαγή του συνόλου της παραγωγικής διαδικασίας υφιστάµενης µονάδας. Οι επενδύσεις αντικατάστασης δεν συνιστούν µορφή αρχικής επένδυσης, ενώ δεν θεωρείται αρχική επένδυση η απόκτηση µετοχών άλλης επιχείρησης.

Η επιχορήγηση βασίζεται στο Νέο Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων 2022-2027, ενώ τα είδη ενισχύσεων που παρέχονται είναι τα ακόλουθα:
I. Φορολογική απαλλαγή
II. Επιχορήγηση
III. Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης
IV. Επιδότηση του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης (αυτοτελώς)

Χάρτης Περιφερειακών Ενισχύσεων

Ελάχιστος Προϋπολογισμός Επενδυτικών Σχεδίων
Το ελάχιστο επιλέξιμο ύψος της επένδυσης για την υπαγωγή επενδυτικών σχεδίων στο καθεστώς Ενίσχυση Τουριστικών Επενδύσεων ορίζεται με βάση το μέγεθος του φορέα:

Επιλέξιμες δαπάνες
α. Επενδυτικές δαπάνες σε ενσώματα στοιχεία ενεργητικού:
– κατασκευή, επέκταση, εκσυγχρονισμό κτιριακών εγκαταστάσεων, ειδικών και βοηθητικών εγκαταστάσεων των κτιρίων,
– αγορά του συνόλου ή και μέρους των υφιστάμενων παγίων στοιχείων ενεργητικού, όπως κτίρια, μηχανήματα και λοιπός εξοπλισμός, επιχειρηματικής εγκατάστασης
– αγορά και εγκατάσταση καινούργιων σύγχρονων μηχανημάτων και λοιπού εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένων των τεχνικών εγκαταστάσεων και των μεταφορικών μέσων που κινούνται εντός του χώρου της εντασσόμενης μονάδας.
– μισθώματα της χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) καινούργιων σύγχρονων μηχανημάτων και λοιπού εξοπλισμού, του οποίου αποκτάται η χρήση, υπό την προϋπόθεση ότι στη σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) προβλέπεται ότι ο εξοπλισμός περιέρχεται στην κυριότητα του μισθωτή, κατά τη λήξη της σύμβασης.
– εκσυγχρονισμό ειδικών εγκαταστάσεων (που δεν αφορούν σε κτίρια) και μηχανολογικών εγκαταστάσεων.

β. Επενδυτικές δαπάνες σε άυλα στοιχεία ενεργητικού:
– μεταφορά τεχνολογίας, μέσω της αγοράς δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, αδειών εκμετάλλευσης, ευρεσιτεχνιών, τεχνογνωσίας και μη κατοχυρωμένων τεχνικών γνώσεων,
– συστήματα διασφάλισης και ελέγχου ποιότητας, πιστοποιήσεων, προμήθειας και εγκατάστασης λογισμικού και συστημάτων οργάνωσης της επιχείρησης.

γ. Δαπάνες εκτός Περιφερειακών Ενισχύσεων
– Αμοιβές συμβούλων για ΜΜΕ. αφορούν σε μελέτες και αμοιβές συμβούλων για επενδυτικά σχέδια νέων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και δεν μπορεί να αποτελούν αντικείμενο συνεχούς ή περιοδικής δραστηριότητας, ούτε να συνδέονται με τις συνήθεις λειτουργικές δαπάνες της επιχείρησης. Νέα επιχείρηση θεωρείται η νεοσύστατη επιχείρηση που δεν έχει κλείσει κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης υπαγωγής στο καθεστώς διαχειριστική χρήση
– Δαπάνες για επαγγελματική κατάρτιση
– Συμμετοχή ΜμΕ σε εμπορικές εκθέσεις

Χρηματοδοτικό σχήμα επενδυτικών σχεδίων
Κάθε φορέας συμμετέχει στο κόστος του επενδυτικού σχεδίου είτε με ίδια κεφάλαια, είτε με εξωτερική χρηματοδότηση (είτε με συνδυασμό αυτών).
Ενίσχυση της Ίδρυσης και Λειτουργίας Νέων Τουριστικών Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων

Δικαιούχοι – Όροι & Προϋποθέσεις Συμμετοχής
Στο πλαίσιο της Δράσης ενισχύονταν Πολύ Μικρές, Μικρές και Μεσαίες Επιχειρήσεις, που θα δραστηριοποιούνταν στον τομέα του Τουρισμού και θα διέθεταν επιλέξιμο ΚΑΔ επένδυσης μέχρι και την 1η εκταμίευση της επιχορήγησης.

Ειδικότερα, επιλέξιμες για τη Δράση ήταν οι ακόλουθες κατηγορίες επιχειρήσεων:
Κατηγορία Α. Επιχειρήσεις που θα συστήνονταν από την ημερομηνία έκδοσης της προκήρυξης της δράσης και θα διέθεταν τον ΚΑΔ της επένδυσης, πριν την πρώτη εκταμίευση της επιχορήγησης.
Κατηγορία Β. Επιχειρήσεις της υποενότητας 5.1 «Τουριστικά Καταλύματα» της Ενότητας 5 «ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΙ ΤΟΜΕΙΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ» που είχαν συσταθεί και για τις οποίες μέχρι την ημερομηνία έκδοσης της προκήρυξης της δράσης ίσχυαν σωρευτικά:
1. Είχαν αποκτήσει έναν τουλάχιστον από τους επιλέξιμους ΚΑΔ 55 του Παραρτήματος V ή/και τους ΚΑΔ: 41.20.20.01 ή 41.20.20.02
2. Το ΑΦΜ της επιχείρησης δεν είχε αναπτύξει καμία οικονομική δραστηριότητα από τη σύστασή του (μηδενικός κύκλος εργασιών).
3. Δεν είχε γνωστοποιηθεί ή εκδοθεί άδεια (σήμα) λειτουργίας του τουριστικού καταλύματος.
4. Διέθεταν άδεια δόμησης για το συγκεκριμένο τουριστικό κατάλυμα.

Δεν είχαν δικαίωμα υποβολής αίτησης χρηματοδότησης:
• οι δημόσιες επιχειρήσεις, οι δημόσιοι φορείς ή δημόσιοι οργανισμοί ή/και οι θυγατρικές τους, καθώς και επιχειρήσεις που εξομοιώνονταν με αυτές.
• οι επιχειρήσεις που εντάσσονταν σε ήδη οργανωμένο ομοιόμορφο δίκτυο διανομής προϊόντων ή παροχής υπηρεσιών και οι οποίες εκμεταλλεύονταν κατόπιν σχετικών συμβάσεων άδειες εκμετάλλευσης δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, που αφορούσαν, συνήθως, εμπορικά σήματα ή διακριτικούς τίτλους και τεχνογνωσία για την χρήση και τη διανομή αγαθών ή υπηρεσιών (π.χ. franchising, Shop in shop, δίκτυο πρακτόρευσης κλπ).

Προϋποθέσεις Συμμετοχής
Οι βασικές προϋποθέσεις συμμετοχής των επιχειρήσεων ήταν οι ακόλουθες:
• για την κατηγορία των επιλέξιμων επιχειρήσεων (Α) να ίσχυαν οι προϋποθέσεις και οι περιορισμοί, όπως ορίζονταν ανωτέρω
• για την κατηγορία των επιλέξιμων επιχειρήσεων (Β) να ίσχυαν οι προϋποθέσεις και οι περιορισμοί (1), (2),(3) και (4), όπως ορίζονταν ανωτέρω
• το προτεινόμενο επενδυτικό σχέδιο να αφορούσε σε ΚΑΔ του Τουρισμού σύμφωνα με τον ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ V ΕΠΙΛΕΞΙΜΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ (ΚΑΔ).
• να προσκομίζονταν κατά την υποβολή της αίτησης χρηματοδότησης αποδεικτικά στοιχεία εξασφάλισης της Ιδιωτικής Συμμετοχής σε ποσοστό τουλάχιστον του 60% του προτεινόμενου (επιχορηγούμενου) προϋπολογισμού του Επενδυτικού Σχεδίου σύμφωνα με το Παράρτημα Ι: ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ/ΕΝΤΑΞΗΣ
• να δεσμεύονταν για την τήρηση των ελάχιστων περιορισμών που αναφέρονταν στην Ενότητα 5. «ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΙ ΤΟΜΕΙΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ»
• να ήταν εγκατεστημένες ή να προτίθενται να εγκατασταθούν στην Ελληνική επικράτεια
• να πραγματοποιούσαν επένδυση αποκλειστικά σε μία Περιφέρεια
• να είχαν ή να δεσμεύονταν ότι θα έχουν την ιδιότητα της Μικρομεσαίας Επιχείρησης, σύμφωνα με το Παράρτημα VII Ορισμός των ΜΜΕ της σύστασης της ΕΕ 2003/361/ΕΚ, λαμβανομένων υπόψη των όρων για τη διατήρηση της ιδιότητας αυτής
• να δεσμεύονταν ότι λειτουργούν ή ότι θα λειτουργήσουν νόμιμα αποκτώντας την κατάλληλη, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, άδεια λειτουργίας μέχρι και την ολοκλήρωση της επένδυσης
• να λειτουργούσαν ή να προτίθονταν να λειτουργήσουν αποκλειστικά με μία από τις ακόλουθες μορφές επιχειρήσεων επιχειρήσεις, εταιρικού/εμπορικού χαρακτήρα [Ανώνυμη Εταιρία, Εταιρία Περιορισμένης Ευθύνης, Ομόρρυθμη Εταιρία ή Ετερόρρυθμη Εταιρία, Ι.Κ.Ε, ατομικές επιχειρήσεις και Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις του Ν. 4019/2011, Συνεταιρισμοί, Ναυτιλιακή Εταιρεία Πλοίων Αναψυχής (Ν.Ε.Π.Α.)] και να τηρούσαν ή να δεσμεύονταν ότι θα τηρήσουν, εφόσον εγκρίνονταν, απλογραφικά ή διπλογραφικά βιβλία του ΚΦΑΣ
• να μην ήταν προβληματικές επιχειρήσεις όπως αυτές ορίζονται στις κατευθυντήριες γραμμές, σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις, για τη διάσωση και αναδιάρθρωση μη χρηματοπιστωτικών προβληματικών επιχειρήσεων (2014/C249/01)
• να διέθεταν ή να δεσμεύονταν με υπεύθυνη δήλωση του Νόμιμου Εκπροσώπου ότι, μέχρι την ολοκλήρωση της επένδυσης θα μεριμνούσαν για τις κατάλληλες υποδομές και υπηρεσίες, με σκοπό την ελαχιστοποίηση των εμποδίων και τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε αυτές, όπου αυτό είναι απαραίτητο και αναγκαίο, ατόμων με αναπηρία, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 7 του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Συνοχής και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006. Ως υποδομές νοούνταν τόσο οι κτιριακές υποδομές, όσο και οι ηλεκτρονικές εφαρμογές που απευθύνονταν στο πελατειακό κοινό (π.χ. ιστοσελίδες και λοιπές ηλεκτρονικές εφαρμογές, όπως ηλεκτρονικά σημεία πληροφόρησης ή/και εξυπηρέτησης κ.λ.π.) σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΣΑμεΑ
• να μη βρίσκονταν υπό πτώχευση, εκκαθάριση ή αναγκαστική διαχείριση
• να μην εκκρεμούσε σε βάρος τους ανάκτηση κρατικής ενίσχυσης έπειτα από απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την οποία μια ενίσχυση κηρύσσεται παράνομη και ασυμβίβαστη με την εσωτερική αγορά
• να υπέβαλαν στα επενδυτικά σχέδια δαπάνες που δεν είχαν χρηματοδοτηθεί και δεν είχαν ενταχθεί σε άλλο πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από εθνικούς ή κοινοτικούς πόρους
• να δεσμεύονταν ότι τα επενδυτικά σχέδια δεν είχαν υποβληθεί για ένταξη και δεν θα υποβάλλονταν σε άλλο πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από εθνικούς ή κοινοτικούς πόρους
• να μην συνέτρεχαν λόγοι αποκλεισμού του άρθρου 40 του Ν. 4488/2017 (Α137/13.09.2017)
• το συνολικό ποσό των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας που είχε λάβει στο παρελθόν η δεδομένη επιχείρηση (ενιαία επιχείρηση), συμπεριλαμβανομένης της ενίσχυσης από αυτή τη Δράση, να μην υπέρβαινε το ποσό των 200.000 ευρώ (ή 100.000 ευρώ για τον τομέα των οδικών εμπορευματικών μεταφορών για λογαριασμό τρίτων) μέσα σε μία τριετία (τρέχον ημερολογιακό έτος και τα δύο (2) προηγούμενα ημερολογιακά έτη) πριν από τον χρόνο χορήγησης (έκδοση απόφαση ένταξης Πράξης) του εννόμου δικαιώματος της ενίσχυσης.
• να υπέβαλαν μία και μοναδική επενδυτική πρόταση ανά Α.Φ.Μ.
Οι ανωτέρω προϋποθέσεις έπρεπε να πληρούνται στο σύνολό τους. Η μη ικανοποίηση μιας ή περισσότερων εξ αυτών αποτελούσε συνθήκη αποκλεισμού του επενδυτικού σχεδίου και συνεπώς λόγο απόρριψης.

Επιλέξιμοι Τομείς Δραστηριότητας
Οι επιλέξιμες κατηγορίες επιχειρηματικών δραστηριοτήτων (ΚΑΔ) οι οποίες μπορούσαν να λάβουν χρηματοδότηση από τη Δράση αναφέρονταν στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ V ΕΠΙΛΕΞΙΜΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ (ΚΑΔ). Τα επενδυτικά σχέδια που θα χρηματοδοτούνταν θα αφορούσαν στην ίδρυση και λειτουργία τουριστικών επιχειρήσεων που εντάσσονταν στις ακόλουθες κατηγορίες δραστηριοτήτων και υπό την προϋπόθεση τήρησης των περιορισμών, όπου προβλέπονταν:
• Τουριστικά Καταλύματα (σύμφωνα με τον Ν.4276/2014, όπως ισχύει)
   o Κύρια Ξενοδοχειακά Καταλύματα
      – Ξενοδοχεία
         Περιορισμοί:
          – Κατάταξη σε κατηγορία 3*** (τριών αστέρων) και άνω.
          – Δυναμικότητα δέκα (10) έως και πενήντα (50) κλίνες.
      – Ξενοδοχειακά τουριστικά καταλύματα εντός παραδοσιακών κτισμάτων που         προβλέπονται στο π.δ. 33/1979
      – Οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις (camping)
        Περιορισμοί:
        – Κατάταξη σε κατηγορία 3*** (τριών αστέρων) και άνω.
      – Ξενώνες φιλοξενίας νέων
  o Μη Κύρια Ξενοδοχειακά Καταλύματα
     – Αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα – τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες
       Περιορισμοί:
        – Ελάχιστος Αριθμός κατοικιών: Τρεις (3).
     – Ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια – διαμερίσματα
       Περιορισμοί:
       – Κατάταξη σε κατηγορία 3 κλειδιά και άνω.
       – Ελάχιστη δυναμικότητα Δέκα (10) κλίνες.
• Τουριστικά Γραφεία
   o Τουριστικά είναι τα γραφεία κατά την έννοια του άρθρου 1 του ν. 393/1976 (Α΄199)
   o Γραφεία ενοικιάσεως αυτοκινήτων ολικής μίσθωσης ιδιωτικής χρήσης αυτοκινήτων.
   o Επιχειρήσεις εκμίσθωσης μοτοσικλετών, τρίτροχων και τετράτροχων οχημάτων άνω των 50 κ. εκ.
   o Τουριστικές Επιχειρήσεις Οδικών Μεταφορών (Τ.Ε.Ο.Μ.) που έχουν στην κυριότητα, νομή ή κατοχή τους ένα ή περισσότερα ειδικά τουριστικά λεωφορεία του ν. 711/1977.
   o Ναυλομεσιτικά γραφεία που αναλαμβάνουν την εκναύλωση επαγγελματικών πλοίων αναψυχής.
• Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού
   o Αθλητικό Τουρισμός
   o Θαλάσσιος Τουρισμός
   o Τουρισμός Υπαίθρου
   o Άλλες ειδικές – εναλλακτικές μορφές τουρισμού
• Λοιπές Επιχειρηματικές Δραστηριότητες στον Τομέα του Τουρισμού
Ως λοιπές επιχειρηματικές δραστηριότητες νοούνται εκείνες που δεν περιέχονται στις ανωτέρω κατηγορίες αλλά εντάσσονται στον πίνακα του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ V ΕΠΙΛΕΞΙΜΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ (ΚΑΔ).

Κατηγορίες Δαπανών
• Κτίρια, λοιπές εγκαταστάσεις και Περιβάλλων χώρος
• Μηχανήματα – Εξοπλισμός- Εγκαταστάσεις και Εξοπλισμός Προστασίας Περιβάλλοντος και Εξοικονόμησης ενέργειας και ύδατος
• Πιστοποίηση συστημάτων διασφάλισης ποιότητας, περιβαλλοντικής διαχείρισης
• Προβολή – Προώθηση – Συμμετοχή σε Εκθέσεις
• Δαπάνες τεχνικών μελετών Μηχανικού και υπηρεσιών Φοροτεχνικού και Νομικού Συμβούλου
• Λογισμικά και Υπηρεσίες Λογισμικού
• Μεταφορικά μέσα
• Σύνταξη και Παρακολούθηση υλοποίησης του Επενδυτικού Σχεδίου

Όλα τα παραπάνω, δίνουν μια αρκετά καλή εικόνα για το τι μπορούν να περιμένουν οι ενδιαφερόμενοι από τη νέα Δράση του Προγράμματος Ανταγωνιστικότητα, η οποία αναμένεται να ανακοινωθεί επίσημα εντός του επόμενου διμήνου.